Zijn zoetstoffen gezond?

Zijn zoetstoffen schadelijk en gevaarlijk? Of zijn ze juist veilig en kunnen ze een bijdrage leveren aan gewichtsreductie? En hoe zit het met zoetstoffen en diabetes?
Zoetstoffen zijn stoffen die toegevoegd worden aan producten om ze zoeter te maken. Meestal vervangen zoetstoffen suiker, of een deel daarvan, in bijvoorbeeld light-frisdranken, light-sappen, snoep, kauwgom, limonade, ijs en yoghurt. Zoetstoffen zijn ook los verkrijgbaar als zoetjes, poeder of oplossing.
Er bestaan twee soorten zoetstoffen: polyolen en intensieve zoetstoffen. En daarvan bestaan er weer verschillende soorten. Sommige zijn natuurlijk en komen voor in planten en bomen. Andere komen niet voor in de natuur en worden gemaakt in een fabriek.
De polyolen zijn half zo zoet tot even zoet als suiker. De smaak lijkt erg op die van suiker en ze hebben geen bijsmaak, zoals de meeste intensieve zoetstoffen. De polyolen leveren wel calorieën, maar ongeveer twee keer zo weinig als suiker: rond de 2,4 kcal per gram polyolen ten opzichte van 4 kcal per gram suiker.
De intensieve zoetstoffen zijn 30 keer tot wel 37.000 keer zoeter dan suiker. Ze leveren geen of nauwelijks calorieën, omdat je maar een klein beetje nodig hebt voor de zoete smaak.
Als je dus producten eet of drinkt waarin de suiker is vervangen door zoetstoffen, krijg je met die producten minder calorieën binnen. Daarnaast hebben zoetstoffen nog andere voordelen. Zo zorgen producten met suiker voor een stijging van de bloedsuikerspiegel en hierdoor voor de afgifte van insuline (om de bloedsuikerspiegel weer in balans te brengen). Producten waarin de suiker is vervangen door zoetstoffen hebben dit effect niet. Dat weer kan helpen bij mensen met diabetes. Tevens zijn deze producten beter voor de tanden. Zoetstoffen spelen namelijk in tegenstelling tot suiker geen rol bij het ontstaan van tandcariës (gaatjes).
Daarnaast hebben alle zoetstoffen die in producten gebruikt worden een E-nummer. Dat betekent dat de stoffen door de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) gecontroleerd zijn en dat het gebruik veilig is. Pas als zeker is dat de stof niet schadelijk is voor de gezondheid en je er niet te veel van binnen kunt krijgen, krijgt een stof een E-nummer. Alle zoetstoffen met E-nummer zijn dus goedgekeurd en kunnen veilig gebruikt worden, ongeacht of ze natuurlijk zijn of niet.
Echter bevatten frisdranken zonder suiker wel evenveel zuren als frisdranken met suiker die tanderosie kunnen veroorzaken (aantasting van het tandglazuur). Tevens kan een te hoge inname van polyolen leiden tot winderigheid en diarree, omdat de polyolen in de dikke darm vocht aantrekken en worden omgezet door bacteriën, waardoor gassen ontstaan.
Producten met zoetstoffen zijn dus niet ongezond of giftig en kunnen een goed alternatief zijn voor suikerhoudende producten als je bijvoorbeeld op je calorieën of bloedsuikerspiegel wilt letten. Doordat je met producten waar zoetstoffen in zitten minder calorieën binnen krijgt in vergelijking met producten met suiker, kan het helpen bij gewichtsreductie.
Hierbij is het wel zo dat je bijvoorbeeld niet de hele dag door alleen maar producten met zoetstoffen of light-producten moet gaan gebruiken om bijvoorbeeld af te vallen. Aanpak van je totale leefstijl en voedingspatroon blijft nodig. Hier zal ik verder op in gaan in mijn volgende blog over lightproducten.
Bronnen:
- Voedingscentrum. Zoetstoffen. http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/zoetstoffen.aspx
- Kenniscentrum Zoetstoffen. Over zoetstoffen. https://www.zoetstoffen.nl/zoetstoffen/over-zoetstoffen/